VO2max, aerobik sporlar için kişinin kapasitesini belirleyen en temel ölçüdür. Basitçe tanımı, bir kişinin dakikada tüketebildiği maksimum oksijen miktarıdır. Aerobik sporlarda vücut gerekli enerjiyi oksijen yakarak sağladığı için vücudun tüketebildiği/kullanabildiği oksijen miktarı performansı da belirlemiş olmaktadır.
VO2max yerine maksimal oksijen tüketimi, aerobik kapasite terimleri de kullanılmaktadır.
VO2max için en yüksek ölçüler mukavemet kayakçıları, maraton koşucuları, bisikletçilerde ölçülmüştür. Bu ölçülerden bazıları şu sitede listelenmiş.
VO2max'ın kesin ölçümü doktor nezaretinde bir sağlık kuruluşu içinde yapılmaktadır. Burada kişi koşu bandı veya sabit bisiklet gibi bir aletin üstüne çıkarılarak ve zorluk kademesi giderek arttırılarak spor yaptırılmakta ve bu arada oksijen tüketimi, nabız, nefesteki karbondioksit miktarı gibi bazı parametreler takip edilmektedir.
Fakat VO2max ölçümü için doktora gitmek istemeyen veya öbürü kadar doğru olmasa da gerçeğe yakın ve daha çabuk bir sonuç isteyen atletler için yıllar içinde pek çok test üretilmiştir. Bunlardan en çok bilineni olan Cooper testini burada anlatacağım. Fakat herşeyden önce bir uyarı yapmak lazım: bu testlerin çoğu kişinin kendini zorlamasını gerektiren yük testleridir. Yanınızda birileri olmadan yapmanızı tavsiye etmiyorum. Bunlar yerine yük gerektirmeden yapılan bazı testler de bulunmakta. İstatistiklere dayalı sonuçlar verdiği için gerçek değerden biraz sapması olacaktır ama pek çok kişi için bu şekilde yine de kullanılabilir bir değer elde edilebilir.
Cooper testi: İdeal olarak 400 metrelik bir koşu pistinde yapılır. Ölçüm yapılacak kişi 10-15 dakika ısındıktan sonra bu pistte 12 dakika boyunca koşabildiği en uzun mesafeyi koşar. Süre bittiğinde mesafe 100 metrelik birimlerle yukarı yuvarlanır. Örneğin 1850 metre koştuysa 1900 metre kabul edilir. Bundan sonra VO2max şu formülle hesaplanır:
VO2max = (mesafe - 505) / 45
Bayanlar ve erkekler için VO2max'ın değerlendirmeleri aşağıdaki tablolar yardımıyla yapılabilir (tabloların orijinali için):
VO2max yerine maksimal oksijen tüketimi, aerobik kapasite terimleri de kullanılmaktadır.
VO2max için en yüksek ölçüler mukavemet kayakçıları, maraton koşucuları, bisikletçilerde ölçülmüştür. Bu ölçülerden bazıları şu sitede listelenmiş.
VO2max'ın kesin ölçümü doktor nezaretinde bir sağlık kuruluşu içinde yapılmaktadır. Burada kişi koşu bandı veya sabit bisiklet gibi bir aletin üstüne çıkarılarak ve zorluk kademesi giderek arttırılarak spor yaptırılmakta ve bu arada oksijen tüketimi, nabız, nefesteki karbondioksit miktarı gibi bazı parametreler takip edilmektedir.
Fakat VO2max ölçümü için doktora gitmek istemeyen veya öbürü kadar doğru olmasa da gerçeğe yakın ve daha çabuk bir sonuç isteyen atletler için yıllar içinde pek çok test üretilmiştir. Bunlardan en çok bilineni olan Cooper testini burada anlatacağım. Fakat herşeyden önce bir uyarı yapmak lazım: bu testlerin çoğu kişinin kendini zorlamasını gerektiren yük testleridir. Yanınızda birileri olmadan yapmanızı tavsiye etmiyorum. Bunlar yerine yük gerektirmeden yapılan bazı testler de bulunmakta. İstatistiklere dayalı sonuçlar verdiği için gerçek değerden biraz sapması olacaktır ama pek çok kişi için bu şekilde yine de kullanılabilir bir değer elde edilebilir.
Cooper testi: İdeal olarak 400 metrelik bir koşu pistinde yapılır. Ölçüm yapılacak kişi 10-15 dakika ısındıktan sonra bu pistte 12 dakika boyunca koşabildiği en uzun mesafeyi koşar. Süre bittiğinde mesafe 100 metrelik birimlerle yukarı yuvarlanır. Örneğin 1850 metre koştuysa 1900 metre kabul edilir. Bundan sonra VO2max şu formülle hesaplanır:
VO2max = (mesafe - 505) / 45
Bayanlar ve erkekler için VO2max'ın değerlendirmeleri aşağıdaki tablolar yardımıyla yapılabilir (tabloların orijinali için):
Bayanlar:
| Yaş | Çok düşük | Düşük | Orta | İyi | Çok iyi | Mükemmel |
| 13-19 | <25.0 | 25.0 - 30.9 | 31.0 - 34.9 | 35.0 - 38.9 | 39.0 - 41.9 | >41.9 |
| 20-29 | <23.6 | 23.6 - 28.9 | 29.0 - 32.9 | 33.0 - 36.9 | 37.0 - 41.0 | >41.0 |
| 30-39 | <22.8 | 22.8 - 26.9 | 27.0 - 31.4 | 31.5 - 35.6 | 35.7 - 40.0 | >40.0 |
| 40-49 | <21.0 | 21.0 - 24.4 | 24.5 - 28.9 | 29.0 - 32.8 | 32.9 - 36.9 | >36.9 |
| 50-59 | <20.2 | 20.2 - 22.7 | 22.8 - 26.9 | 27.0 - 31.4 | 31.5 - 35.7 | >35.7 |
| 60+ | <17.5 | 17.5 - 20.1 | 20.2 - 24.4 | 24.5 - 30.2 | 30.3 - 31.4 | >31.4 |
Erkekler:
| Yaş | Çok düşük | Düşük | Orta | İyi | Çok iyi | Mükemmel |
| 13-19 | <35.0 | 35.0 - 38.3 | 38.4 - 45.1 | 45.2 - 50.9 | 51.0 - 55.9 | >55.9 |
| 20-29 | <33.0 | 33.0 - 36.4 | 36.5 - 42.4 | 42.5 - 46.4 | 46.5 - 52.4 | >52.4 |
| 30-39 | <31.5 | 31.5 - 35.4 | 35.5 - 40.9 | 41.0 - 44.9 | 45.0 - 49.4 | >49.4 |
| 40-49 | <30.2 | 30.2 - 33.5 | 33.6 - 38.9 | 39.0 - 43.7 | 43.8 - 48.0 | >48.0 |
| 50-59 | <26.1 | 26.1 - 30.9 | 31.0 - 35.7 | 35.8 - 40.9 | 41.0 - 45.3 | >45.3 |
| 60+ | <20.5 | 20.5 - 26.0 | 26.1 - 32.2 | 32.3 - 36.4 | 36.5 - 44.2 | >44.2 |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder